Dünyada tüketici malları tedarik zincirindee radyo frekansı tanımlama (RFID) teknolojisinin uygulanması önemli bir dönüm noktasına yaklaşıyor. Ürünlere ve paketlere küçük mikroişlemciler ve antenler bağlanarak, mallar tedarik zincirindeki yol boyunca takip ediliyor [1].

RFID yapısı aşağıdaki bileşenlerden oluşur:

1. RFID etiketi, yer değiştirebilen eşya üzerine doğrudan uygulanabilir,
2. Anten, etiketten bilgi toplayan bir cihaz (örneğin okuyucu) ve
3. Anten tarafından yürütülen sorgulama rutinleri ile elde edilen bilgilerin saklanması için kullanılan bir veri tabanı sistemi [2].

RFID, yayılan radyo dalgalarının frekansı ile tanımlanabilen, çip takılarak oluşturulan teknolojidir. Bazı RFID aygıtları, daha fazla bilgi iletimi sağlayan bir bellek işlevine (verileri depolayan) bile sahiptir. RFID cihazları aktif (elektronik dalgalar gönderebilir) veya pasiftir (sadece RFID okuyucudan elektronik dalgaları yansıtabilir). Çoğu durumda RFID etiketleri otomatik tanımlama amaçları için de kullanılabilir. Kağıt etiketleri, markalar ve RFID etiketleri, bu tür sistemlerde bir tanımlayıcı olarak işlev görür. İzlenebilirlik sisteminin işlevi, tedarik zincirindeki bu tanımlayıcıları yakalamak ve tanımlamaktır. İzlenebilirlik sistemi, belirli bir öğenin yeri olup olmadığını ve bu tür öğelerin otomatik olarak izlendiğini belirleyebilir. Böyle bir işlevi gerçekleştirmek için izleme sistemleri verileri stratejik olarak toplar [3].

RFID uygulamaları, son on yılda, tarım-gıda endüstrisinin farklı alanlarında, örneğin bağcılık, et, balık, süt ve süt ürünleri, unlu mamuller, içecekler ve diğer ürünler gibi üretim/dağıtım zincirinin tüm aşamalarında, iyi izlenebilirlik ile ilgili olarak gittikçe gelişmiştir[2].

RFID ile entegre edilmiş tavuk üreten izlenebilirlik sistemi ile yapılan bir çalışmada, üretim aşamasında, tavuğa ilk önce RFID etiketleri yerleştirilir. Sonra, tavuk RFID etiketleriyle tanımlanır, tavuk temel bilgileri kaydedilir. Böylelikle, tavuk çiftliği tavuğun ağırlığını ölçecek, statüsünü artıracak ve tavukların ne yediğini kaydedecektir. Bu bilgi RFID ekipmanı tarafından kaydedilebilir. Tavuk hastalandığında, tavuk çiftliği de RFID ekipmanı ile tıbbi tedavi bilgilerini kaydedebilir. Bu bilgiler hükümetin gıda güvenliği olayını kontrol etmesine yardımcı olabilir [4]. Aşağıdaki şekilde tavuktaki RFID izleniminin sağlanışı gösterilmektedir.

RFID’nin genel olarak faydalarını aşağıdaki başlıklar altında açıklanabilir:

• Sıralı Veri İle Ürün Takibi,
• İnsan Müdahalesini Azaltma,
• Etkin Tedarik Zinciri Yönetimi,
• Gerçek Zamanda Bilgi Yakalama,
• Stok/Ürün İzlemede RFID’nin Esasları,
• Güvenliği Artırma,
• İşlem Hızı ve Verimlilik Artışı,
• Bilgilerinin Zamanında Güncellenmesi,
• Uygulama Kolaylığı ve Maliyet Azaltımı [5].

RFID’nin tedarik zincirinde yararlarını bir örnek ile gösterecek olursak:

Tedarik zincirinde üretici, perakendeci ve lojistik servis sağlayıcılar farklı kazanımlar elde etmektedir [6].

KAYNAKLAR

[1] Sarig, Y. (2013). Traceability of Food Products. Scientific Research and Development, 5, p.10.

[2] Costa, C., Antonucci, F., Pallottino, F., Aguzzi, J., Sarriá, D. and Menesatti, P. (2012). A Review on Agri-food Supply Chain Traceability by Means of RFID Technology. Food and Bioprocess Technology, 6(2), pp.353-366.

[3] Traceability In Food And Agricultural Products, (2015). [Bulletin] 91: International Trade Centre.

[4] Chen, R., Chen, C., Yeh, K., Chen, Y. and Kuo, C. (2008). Using RFID Technology in Food Produce Traceability. 5(11), pp.1556,1557.

[5] Yüksel M. ve Zaim A. Otomatik Nesne Tanımlama Teknolojisi Olarak RFID Ve RFID’nin Faydaları.

[6] URL 1: http://www.rfid-turkiye.com/RFID-Yararlari-Nedir

MAKALE YAZARI

Gıda Mühendisi Ayşegül KALYONCU