Anne sütü ile beslenen her canlı için, en temel besin anne sütüdür. Her anne, bebeği için en uygun sütü üretir. Örneğin, prematüre bebeklerin annelerinin sütleri, prematüre bebekler için uygun özellikler içerir. Anne sütünün içeriği sabit değildir. Anne sütünün gelme zamanı birçok etkene göre değişkenlik gösterir. Doğum çeşidi faktörü ve anne sütünün gelme zamanını halen tartışılmaktadır. Hatta bebeğin emme şekli, periyodu, annenin hormonları, çevresel faktörler, kişisel faktörler anne sütü miktarına etki edip, artmasına, azalmasına veya kesilmesine bile sebep olabilmektedir. Lohusalıktan itibaren emzirmede sirkadiyen döngü önemlidir.

Anne sütü yapımını üstlenen hormon hipofiz bezinden salgılanan prolaktindir. Gebelik sonunda prolaktin hormonu, gebelik başına göre 20 kat artar. Bu artıştan, östrojen ve progesteron hormonu sorumludur. Doğum ile birlikte bu hormonların seviyesi düşer ve anne sütü salgılanmaya başlar. Göğüslerde gözle görülür bir büyüme olur. Beynin alt bölgesindeki, arka hipofiz bezinden salgılanan oksitosin (aşk hormonu da denilir) hormonu özellikle bebeğin, annesini emmesiyle salgılanmaya başlar. İnsülin, progesteron, östrojen, büyüme hormonu anne sütü üretimindeki rol oynayan diğer hormonlardır. Annelere şekerli yedirilmesi ile sütün arttırılması da bununla (insülin mekanizması) ilişkilendirilebilir.  Uygulama elbetteki tartışmaya açıktır. Rafine şeker yerine, dengeli beslenmeyi etkilemeden meyve şekerinden faydalanmak, komposto içmek daha akıllıcadır. Piyasadaki birçok süt takviyesi üründe de yüksek oranda şeker ve şurupları mevcuttur.

Bebeğin emmeye başlaması ile meme başı sinirleri uyarılır, hormonlar salgılanır, kaslar kasılır ve süt adacıklarından meme başı kanallara süt akışı gerçekleşir. Meme başları gözle görünemeyecek kadar küçük porlar (gözenekler) içerir. Bebeğin iç güdülerine güvenerek, doğru şekilde emzirilmesi ile anne sütü, bebeğin en temel gıda kaynağı olur.

Yüksek Gıda Mühendisi Öznur TOPCU